Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2020

Μια επέτειος!

 


Μανώλης Αναγνωστάκης

 

Φοβάμαι

 

Φοβάμαι

τους ανθρώπους που εφτά χρόνια

έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι

και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–

βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας

«Δώστε τη χούντα στο λαό».

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που με καταλερωμένη τη φωλιά

πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου.

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που σου 'κλειναν την πόρτα

μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια

και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο

να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν.

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που γέμιζαν τις ταβέρνες

και τα 'σπαζαν στα μπουζούκια

κάθε βράδυ

και τώρα τα ξανασπάζουν

όταν τους πιάνει το μεράκι της Φαραντούρη

και έχουν και «απόψεις».

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν

και τώρα σε λοιδορούν

γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.

Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους.

Φέτος φοβήθηκα ακόμα περισσότερο.

 

 

 

Το ποίημα «Φοβάμαι» γράφτηκε τον Νοέμβρη του 1983 και δημοσιεύτηκε στην εφημ. Αυγή.

 

 

Το πήρα από την ανθολογία του Ηλία Γκρη «Το μελάνι φωνάζει – Η 17η Νοεμβρίου 1973 στη λογοτεχνία» των εκδόσεων Μεταίχμιο.

Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2020

5η Οκτωβρίου : Ημέρα του Εκπαιδευτικού! Ένας απολογισμός!


Μία τεσσαρακοντάς ἐτῶν - ἡ μακρά τεσσαρακοστή τοῦ βίου –
διέρρευσεν ἔκτοτε. … 

Ὅλοι οἱ παλαιοί γείτονες ἀπῆλθον,
ὅλοι οἱ νέοι ἐγέρασαν. 

Πολλοί ἀγέννητοι ἦλθον εἰς τό εἶναι.

Ἅπαντα Παπαδιαμάντη, τ. 3 ος , Τα Δύο Κούτσουρα, σ. 626, Δόμος. 

 

Για την ιστορία: 28 Υπουργοί Παιδείας!

6 διαφορετικές ονομασίες του Υπουργείου και 7 Μεταρρυθμίσεις!

Καμία αξιολόγηση!

 

Παρασκευή 1 Μαΐου 2020

Καλό μήνα!

 

Πρωτομαγιά
Τοῦ Μαϊοῦ ροδοφαίνεται ἡ μέρα
ποὺ ὡραιότερη φύση ξυπνάει
καὶ τὴν κάνουν λαμπρὰ καὶ γελάει
πρασινάδες, ἀχτίδες, νερά.
Ἄνθη κι ἄνθη βαστοῦνε στὸ χέρι
παιδιὰ κι ἄντρες, γυναῖκες καὶ γέροι
ἀσπροεντύματα, γέλια καὶ κρότοι,
ὅλοι οἱ δρόμοι γιομάτοι χαρά.
Ναί, χαρεῖτε τοῦ χρόνου τὴ νιότη,
ἄνδρες, γέροι, γυναῖκες παιδιά.


Δ. Σολωμός

Δευτέρα 20 Απριλίου 2020

Η καταγωγή των πασχαλινών εθίμων


Τα πασχαλινά έθιμα που ακολουθούμε σήμερα διαμορφώθηκαν στη βυζαντινή περίοδο της ιστορίας μας. Αν και τα περισσότερα (όπως και τα τυπικά της ορθοδοξίας) είναι έθιμα μιας αγροτικής κοινωνίας, είναι αξιοσημείωτο ότι τα συνεχίζουμε και στη σημερινή, έντονα αστικοποιημένη, εποχή μας.
Μπορεί η ελληνική περιφέρεια να βιώνει πληρέστερα τις πατροπαράδοτες συνήθειες, ωστόσο και στις μεγάλες πόλεις, ακόμα και στην Αθήνα, ο βασικός κορμός των εθίμων παραμένει αναλλοίωτος. Το φαινόμενο αυτό αποτελεί μια ένδειξη της ιστορικής μας συνέχειας. Άλλωστε, πολλά από τα αναστάσιμα έθιμα αποτελούν την εξέλιξη αρχαιοελληνικών θρησκευτικών εθίμων.
Η Ανάσταση του Χριστού ήταν η μεγαλύτερη γιορτή στο Βυζάντιο. Εορταζόταν επί μία εβδομάδα συνεχώς και περιελάμβανε και ειδικές μεγαλειώδεις τελετές στην Κωνσταντινούπολη από τους αυτοκράτορες, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Φαίδων Κουκουλές στο πολύτομο έργο του «Βυζαντινών βίος και πολιτισμός».
Στη διάρκεια της Σαρακοστής οι Βυζαντινοί πρόγονοί μας φρόντιζαν να καλλωπίζουν τα σπίτια τους σε χωριά και πόλεις. Ασβέστωναν ή έβαφαν με διάφορα χρώματα τους τοίχους των σπιτιών. Καθάριζαν τα δάπεδα και τα έστρωναν με κλαδιά δάφνης, μυρτιάς, δενδρολίβανου και φύλλα λεμονιάς.
Το έθιμο αυτό πιστοποιείται τουλάχιστον από τον 11ο αιώνα, όπως φαίνεται από τους σωζόμενους στίχους του Χριστόφορου του Μυτιληναίου «εις τα εν τη εκκλησία ραινομένας δάφνας κατά τας εορτάς». Αντίστοιχο είναι και το λαϊκό δίστιχο «μυρτιά μου χρυσοπράσινη, της εκκλησιάς στολίδι, χωρίς εσέ δεν γίνεται κανένα πανηγύρι». Στον Πόντο το έδαφος των σπιτιών στρωνόταν με κλαδιά δάφνης (βάγια) από την Κυριακή των Βαΐων.
Τα λαμπριάτικα ρούχα
Οι Βυζαντινοί, εκτός από τον καλλωπισμό των σπιτιών, φρόντιζαν να γιορτάσουν την Ανάσταση πάντοτε με καινούργια ρούχα. Η συνήθεια αυτή διατηρήθηκε έως τις πρόσφατα, όπως φαίνεται από τις λέξεις «λαμπριάτικα» και «λαμπροφορούν», που αναφέρονται στα καινούργια και γιορτινά ρούχα. Είναι γνωστή η συνήθεια που θέλει οι νονοί να δωρίζουν καινούργια ρούχα στα βαφτιστήρια τους (μαζί με τη λαμπάδα) στην πασχαλινή περίοδο. Στη σημερινή καταναλωτική κοινωνία μας το έθιμο των καινούργιων «λαμπριάτικων» ρούχων δεν έχει νόημα, αν και όλοι φροντίζουμε να ντυνόμαστε καλά και να «λαμπροφορούμε», όταν πηγαίνουμε στην εκκλησία και στην Ανάσταση.
Για την πασχαλιάτικη λαμπροφορία στους βυζαντινούς χρόνους, αναφορές υπάρχουν και στο περίφημο ποίημα του Πρωχοπρόδρομου, ο οποίος βάζει την σύζυγό του να ρωτά:
Ποίον ιμάτιον μ΄ έρραψες; Ποίον δίμιτον μ΄ εποίκες;
Και ποιόν γυρίν μ΄ εφόρεσες; Ουκ οίδα Πασχαλίαν.
Το βράδυ της Μεγάλου Σαββάτου και την Κυριακή του Πάσχα οι Βυζαντινοί φωταγωγούσαν όχι μόνο τις πόλεις και τα χωριά αλλά και τα σπίτια τους, δίνοντας μεγαλειώδεις διαστάσεις στον αναστάσιμο εορτασμό.
Στους βυζαντινούς χρόνους τηρούσαν αυστηρά τη νηστεία της Σαρακοστής. Την Λαμπρή βέβαια έστρωναν τραπέζια με άφθονα κρέατα κι όλα τ’ άλλα μη νηστήσιμα εδέσματα. Τα φαγητά ήταν άφθονα όχι μόνο για τους λαϊκούς αλλά και για τους μοναχούς, όπως φαίνεται από τα τυπικά των μοναστηριών. Ένα τυπικό αναφέρει ότι «οι μοναχοί το Πάσχα μέχρι της Πεντηκοστής τέσσερα φαγητά να τραπεζώνονται» καθημερινά.
Το φιλί της αγάπης
Το «φιλί της αγάπης», που και σήμερα ακολουθούμε, είναι φυσικά βυζαντινό έθιμο. Μάλιστα δύο συγγραφείς ο Χριστόφορος ο Μυτιληναίος και ο Θεόδωρος ο Πρόδρομος (12ος αιώνας) έγραψαν επιγράμματα «εις τον κατά το Πάσχα γινόμενον ασπασμόν».
Και οι κουλούρες της Λαμπρής με τα μπηγμένα κόκκινα αυγά είναι έθιμο που αρχίζει από την βυζαντινή περίοδο. Η παλαιότερη αναφορά σ’ αυτό γίνεται τον 12ο αιώνα από τον ιεράρχη Θεόδωρο Βαλσαμών, ο οποίος γράφει ότι είδε στο χωριό Καλοτυχάδα της Χερρονήσου (Χερσονήσου) της Ανατολικής Θράκης να προσέρχονται την ημέρα της Αναστάσεως άνδρες και γυναίκες στην εκκλησία και να προσφέρουν στον ιερέα, μετά την Θεία Λειτουργία, «ορνίθεια ωά εν ζύμη άρτου συνηνωμένα».
Οι λαμπριάτικες κουλούρες μαζί με άλλα φαγώσιμα, όπως κρέατα, τυριά και αυγά, προσφέρονταν ως ανταμοιβή στον ιερέα από τους χωρικούς για να τους κοινωνήσει. Αυτός το έθιμο της πληρωμής των ιερέων για να δίνουν την αναστάσιμη Θεία Κοινωνία ήταν τόσο συνηθισμένο, ώστε προσέλκυσε την προσοχή των συνόδων. Έτσι η εν Τρούλλω Οικουμενική Σύνοδος, θεώρησε αυτή την πράξη σιμωνία και με τον 23ο κανόνα της επέβαλε την καθαίρεση όποιου επίσκοπου ή ιερέα πληρωνόταν σε χρήμα ή σε είδος («οβολούς ή είδος το οιονούν») για να μεταδώσει την Θεία Κοινωνία.
Τα κόκκινα αυγά
Το βάψιμο των αυγών και το τσούγκρισμα υπήρχαν στο Βυζάντιο αλλά έχουν αρχαιότερες ρίζες που μάλλον συνδέονται με εβραϊκές θρησκευτικές συνήθειες. Στο χωριό Αλμαλή Μαλγάρων στη Θράκη οι κάτοικοι έβαζαν το βράδυ του Σαββάτου, πριν το Χριστός Ανέστη, κόκκινα αυγά στους τάφους των συγγενών. Στον Πόντο έκαναν φαγοπότι πάνω στους τάφους, κάτι που συνεχίζουν και σήμερα πολλοί Πόντιοι στην Ελλάδα. Το οικογενειακό φαγοπότι σε τάφους συγγενών είναι πανάρχαιο ελληνικό έθιμο.
Το Πάσχα στη βυζαντινή εποχή εορταζόταν ολόκληρη εβδομάδα, μέχρι την Κυριακή του Θωμά. Σύμφωνα με Βυζαντινούς συγγραφείς όλη η εβδομάδα μετά την Ανάσταση λογίζεται ως μία «Κυριώνυμος ημέρα». Η αντίληψη αυτή διατηρήθηκε και μετά την Άλωση της Πόλης, στα χρόνια της σκλαβιάς. Η πασχαλινή εβδομάδα ονομάστηκε από τον λαό Λαμπρόσκολα. Στην Κέρκυρα μάλιστα το πασχαλινό τραπέζι μένει στρωμένο συνεχώς μέχρι την Κυριακή του Θωμά.
Στους πρώτους αιώνες οι πιστοί απείχαν από κάθε εργασία ολόκληρη την εβδομάδα μετά το Πάσχα. Αργότερα επετράπη η εργασία από την Τετάρτη για να επικρατήσει η αποχή μέχρι την Τρίτη του Πάσχα, έθιμο που διατηρείται ως σήμερα.
Στην Κωνσταντινούπολη οι πολίτες αξιοποιούσαν την πολυήμερη πασχαλινή αργία, παρακολουθώντας συναρπαστικά δημόσια θεάματα και ιδιαίτερα ιπποδρομίες, που τότε ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς.
Μέχρι την Κυριακή του Θωμά, δηλαδή την «Διακαινήσιμον Εβδομάδα», δεν λειτουργούσαν τα δικαστήρια, δεν φυλακίζονταν όσοι υπέπιπταν σε ελαφρά πταίσματα και έπαιρναν χάρη με ειδική αυτοκρατορική διαταγή οι ελαφροποινίτες φυλακισμένοι.
Μεγαλειώδεις τελετές διεξάγονταν την Κυριακή της Αναστάσεως και τις δύο επόμενες μέρες στο παλάτι από τους αυτοκράτορες. Τα χαράματα της Κυριακής οι αυτοκράτορες, με την πολυπληθή συνοδεία τους και υπό τις επευφημίες του πλήθους που κατέκλυζε τους δρόμους, πήγαιναν στην Αγία Σοφία για να παρακολουθήσουν τον όρθρο. Αργότερα παρέθεταν επίσημα γεύματα στο μεγαλοπρεπέστερο διαμέρισμα των ανακτόρων, το λεγόμενο «Χρυσοτρίκλινο». Σε μια χρυσή τράπεζα κι ένα ειδικό έπιπλο (το «πενταπύργιο») έβαζαν τα αυτοκρατορικά στέμματα και κοσμήματα.
Στη χρυσή τράπεζα κάθονταν μαζί με τον αυτοκράτορα η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία της Πόλης και οι ξένοι πρεσβευτές. Σε διπλανά τραπέζια έτρωγαν κατώτεροι άρχοντες, οι ακόλουθοι των ξένων πρεσβευτών με τις εθνικές τους ενδυμασίες και ορισμένοι αιχμάλωτοι που απελευθερώνονταν από τις φυλακές.
Την πέμπτη ημέρα ο αυτοκράτορας προσκαλούσε για γεύμα τον πατριάρχη, τους μητροπολίτες, τους ιερείς του παλατιού και τους ηγούμενους 12 μοναστηριών. Ο πατριάρχης και οι μητροπολίτες συνέτρωγαν με τον αυτοκράτορα στη χρυσή τράπεζα.
Κι αυτό το έθιμο της συμμετοχής στον πασχαλιάτικο εορτασμό της κρατικής εξουσίας διατηρείται σήμερα με την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας, του πρωθυπουργού και της πολιτικής ηγεσίας σε στρατιωτικές μονάδες.
Ανάσταση και αρχαία έθιμα
Στα χωριά αλλά παλιότερα και στις πόλεις, κατά την διάρκεια της περιφοράς του Επιταφίου στους δρόμους, βάζουν στα παράθυρα και στα μπαλκόνια των σπιτιών μαζί με τα αναμμένα κεριά και τα λιβανιστήρια και μερικά πιάτα με φυτεμένη πρασινάδα. Η πρασινάδα προέρχεται από σπόρους φακής, σιταριού ή κριθαριού, που πριν λίγες μέρες τους είχαν βάλει στα πιάτα μαζί με λίγο νερό. Με την άφθονη υγρασία οι σπόροι φύτρωσαν.
Το έθιμο αυτό προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα. Παρόμοια πιάτα με φυτρωμένους σπόρους έβαζαν και οι αρχαίοι πλάι σε ιερά φέρετρα (όπως είναι σήμερα ο Επιτάφιος) ή σε ομοιώματα που παρίσταναν τον θεό Άδωνι, ο οποίος ανασταινόταν την άνοιξη μαζί με τα φυτά. Οι αρχαίοι αυτά τα πιάτα με τους φυτρωμένου σπόρους τα ονόμαζαν «Αδώνιδος κήπους».
Σε επίδραση των αρχαίων εθίμων για τον ωραίο Άδωνι αποδίδουν οι λαογράφοι και την επιμονή των ύμνων, ιδιαίτερα της Μεγάλης Παρασκευής, να περιγράφουν την σωματική ομορφιά του Χριστού, όπως: «ο ωραίος κάλλει παρά πάντα βροτούς» και «ω γλυκύ μου έαρ… που έδυ σου το κάλλος».
Άλλο αρχαιοελληνικό έθιμο είναι η χρήση δάφνης (βάγια). Την Κυριακή των Βαΐων εορτάζεται η θριαμβευτική υποδοχή του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, όπου ο κόσμος των δέχτηκε κρατώντας στα χέρια του κλαδιά φοινίκων, που ήταν τα εβραϊκά σύμβολα για την θριαμβευτική υποδοχή του νικητή. Οι Έλληνες αντικατέστησαν τους φοίνικες με κλαδιά δάφνης, τα βαγιόκλαδα.
Την αλλαγή αυτή οι λαογράφοι την συνδέουν με την αρχαιοελληνική αντίληψη για την ιερότητας της δάφνης, η οποία ήταν το ιερό φυτό του Απόλλωνα. Στην εορτή των Σεπτηρίων στους Δελφούς, κρατούσαν κλαδιά δάφνης, δηλαδή βάγια. Με βάγια ήταν στολισμένος και ο ναός του Απόλλωνα στους Δελφούς.
Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, όταν ο ιερείς βγαίνουν από την Ωραία Πύλη και φωνάζουν «Ανάστα ο Θεός, κρίνον της γης», παίρνουν από ένα πανέρι δαφνόφυλλα και τα σκορπούν δεξιά και αριστερά. Παλαιότερα αυτή η ενέργεια συνοδευόταν από γενικό πανηγυρισμό. Οι άντρες πυροβολούσαν, οι γέροι βροντούσαν τα στασίδια τους, τα παιδιά έριχναν βαρελότα και οι νοικοκυρές έβγαιναν στα παράθυρα κι έριχναν με ορμή στους δρόμους παλιά τσουκάλια ή στάμνες, ένα έθιμο που συνεχίζεται και σήμερα στην Κέρκυρα. Από την κατάσταση αυτή προέρχεται και η φράση «(έγινε) Ανάστα ο Κύριος».
Σ΄ αυτό το πανηγύρι έχει την θέση της και η αρχαία αντίληψη για τις δάφνες του Απόλλωνα. Ο λαός πίστευε παλαιότερα (στην επαρχία και σήμερα) ότι τα δαφνόφυλλα που πετά ο παπάς, αν πιαστούν στον αέρα έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Αντίθετα, στη Σινώπη του Πόντου έπαιρναν από κάτω τα δαφνόφυλλα και τα έκαιγαν. Πρόκειται για επίσης αρχαιοελληνική συνήθεια.
Το αρνί που σουβλίζεται (ή ψήνεται στο φούρνο στα νησιά) συνδέεται επίσης με αρχαία μαντικά έθιμα. Στα χωριά κοιτάνε και σήμερα τα σημάδια που έχει το κόκκαλο της σπάλας του λαμπριάτικου αρνιού, για να μαντέψουν το μέλλον της οικογένειας μέχρι το επόμενο Πάσχα.
Πηγή: Παιδείας Εγκώμιον,

Πέμπτη 16 Απριλίου 2020

Τίποτε πια δεδομένο....

Διαδικτυακό Πάσχα 2020

 

.....Το ελληνικό Πάσχα δεν είναι κάτι εύκολο να περιγραφεί σε κάποιον χωρίς ελληνικούς δεσμούς. Είναι κάτι που παίρνεις ως δεδομένο αλλά πιάνεις τον εαυτό σου να σου λείπει όταν ταξιδεύεις και είσαι μακριά από την οικογένειά σου εκείνες τις ημέρες του χρόνου. Φέτος, όμως, παρόλο που δεν ταξιδεύει κανείς, θα λείψει σε όλους τους Έλληνες με αποτέλεσμα ίσως να μην το πάρουμε ως δεδομένο ποτέ ξανά. Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Αλλά δεν χρειάζεται να είσαι θρήσκος για να γιορτάσεις το Ελληνικό Πάσχα και να τηρείς όλες του τις παραδόσεις. Χρειάζεται απλώς να είσαι Έλληνας στην καρδιά μιας και είναι μία γιορτή που φέρνει τις οικογένειες και τους φίλους μαζί για να γιορτάσουν την αναγέννηση της φύσης και της ζωής μετά το θάνατο.

Ζουμ στο Πάσχα του 2020
...Η φετινή χρονιά διαφέρει. Φέτος δεν θα δούμε πλήθη να τρέχουν στις εκκλησίες, δεν θα δούμε οικογενειακές μαζώξεις ή γλέντια στις πιλοτές. Αυτό δεν χρειάζεται να σημαίνει πως θα ξεχάσουμε όλες τις παραδόσεις και ότι θα περάσουμε τις ημέρες αυτές χωρίς τους δικούς μας. Αντί να προσποιηθούμε πως είναι μία ημέρα σαν όλες τις άλλες, ας προσπαθήσουμε να το θυμόμαστε ως το Πάσχα που κάναμε διαδικτυακά. Τη Μεγάλη Τρίτη και Τετάρτη μπορούμε να καλέσουμε τις γιαγιάδες, τις μαμάδες, τις θείες, τις ξαδέρφες μας και να φτιάξουμε μαζί όλες τις Πασχαλιάτικες λιχουδιές που θα γεμίσουν τα σπίτια μας γνώριμες μυρωδιές. Όσο για τα επικά τραπέζια που δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε όπως άλλες χρονιές το Μ. Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα, ας τα δούμε ως ευκαιρία να συνδεθούμε με συγγενείς και φίλους που δε θα βλέπαμε κανονικά το Πάσχα. Η τεχνολογία μπορεί να μας δώσει την ευκαιρία να περάσουμε το φετινό Πάσχα μαζί με ανθρώπους που έχουμε να δούμε καιρό, που είναι ούτως ή άλλως μακριά αλλά φέτος μπορούμε να βρεθούμε όλοι μαζί online και να κάνουμε ένα γλέντι διαφορετικό αλλά εξίσου αξέχαστο.
Είναι πράγματι λυπηρό το ότι δε θα γιορτάσουμε το φετινό Πάσχα όπως θα θέλαμε. Ας εστιάσουμε όμως στα σημαντικά. Ας εστιάσουμε στο ότι φέτος θα μείνουμε σωματικά μακριά για να γιορτάσουμε το Πάσχα του 2021 και όλα τα επόμενα χρόνια χωρίς απώλειες στις οικογένειές μας. Χωρίς άδειες θέσεις στα οικογενειακά τραπέζια μας του χρόνου. Ας το δούμε ως μια ευκαιρία να συνδεθούμε με ανθρώπους που μας λείπουν. Ας ζήσουμε όλα μας τα έθιμα μαζί αλλά διαδικτυακά. Ας βεβαιωθούμε πως δε θα νιώσει κανείς μοναξιά και λύπη. Και κυρίως ας διδαχθούμε να μην θεωρούμε τίποτα πια δεδομένο.

Πηγή: https://etsimathainw.gr

Τρίτη 14 Απριλίου 2020

Με τα λόγια του Νίκου Δήμου

 

Ο Μεγάλος Φόβος


Ποτέ δεν είχα φανταστεί ότι θα ζούσα μέσα σε μία ταινία επιστημονικής φαντασίας.

Που δεν θα συνέβαινε στην φαντασία μου (ούτε καν του σεναριογράφου) αλλά θα ήταν μία καθημερινή πραγματικότητα.

Και τα θύματα της ταινίας δεν θα ήταν ηθοποιοί που μετά το γύρισμα θα επέστρεφαν στα σπίτια τους – αλλά άνθρωποι πάσχοντες, που θα υπέφεραν πραγματικά και θα πέθαιναν στ’ αλήθεια.

Σενάριο της ταινίας: στη χώρα που ζω – αλλά και σε όλες τις άλλες χώρες της γης –έχει εμφανιστεί ένας αόρατος θανατηφόρος ιός. 

Φαίνεται ότι μολύνει τους πάντες χωρίς όμως να αρρωσταίνουν όλοι. Οι περισσότεροι είναι φορείς, αλλά όχι ασθενείς.

Οι υγιείς φορείς έχουν όμως την δυνατότητα να μεταδώσουν τον ιό σε οποιονδήποτε. Ο καθένας είναι ένας υποψήφιος ασθενής ή δολοφόνος.

Κάθε άνθρωπο που συναντάς αναρωτιέσαι: μήπως είναι αυτός που θα με μολύνει; Ο Μεγάλος Φόβος.

Οι υγιείς είναι υπό προϋποθέσεις υγιείς. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να κολλήσουν από κάποιον ασυμπτωματικό φορέα – ή να δραστηριοποιηθεί ο ιός που από μέρες κρύβουν μέσα στον οργανισμό τους – και να καταπέσουν.

Οι τυχεροί θα την βγάλουν με ένα γερό κρυολόγημα, ή μία κανονική γρίπη. Οι άτυχοι μπορεί να αρρωστήσουν βαριά, να χρειαστούν διασωλήνωση σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας – και ενδεχομένως να χάσουν την μάχη.

Αλλά το χειρότερο σε αυτή την ιστορία είναι ο διαρκής μεγάλος φόβος. Κανείς δεν ξέρει – όσο καλά κι αν νιώθει τώρα – αν θα είναι ο επόμενος άρρωστος ή ο επόμενος νεκρός.

Ειρωνεία: όποιος σχεδίασε αυτόν τον ιό, είχε άψογο μαύρο χιούμορ. Οι κυριότεροι φορείς του είναι τα παιδιά. Που όμως ποτέ δεν προσβάλλονται από αυτόν. Έτσι κυκλοφορούν υγιή και ανεμπόδιστα – ώστε να μολύνουν όλους τους άλλους.

Οι επιστήμονες ψάχνουν με όλα τα μέσα να μάθουν για την προέλευση του ιού, τις ιδιότητές του, τις αδυναμίες του – και φυσικά τον τρόπο αντιμετώπισής του. Είτε μεμονωμένα, είτε μαζικά. Ψάχνουν για φάρμακα, για εμβόλια, για θεραπείες.

Μαύρο σκοτάδι. Μετά από μήνες ερευνών όλων των επιστημονικών κέντρων και φορέων της γης – δεν έχουμε μάθει τίποτα. Χειρότερα: μάθαμε ότι ο ιός μεταλλάσσεται  συνεχώς κι έτσι κάθε γνώση σχετική με αυτόν είναι προσωρινή. Αύριο θα είναι άλλος.

Εντωμεταξύ οι στατιστικές κάθε μέρα αναφέρουν εκατοντάδες νεκρών και χιλιάδες νέων ασθενών. Οι κλάδοι υγείας έχουν γονατίσει.

Ακόμα περισσότερο έχει γονατίσει η οικονομία: βουλιάζουν τα χρηματιστήρια, τρέμουν οι τράπεζες, παραλύουν οι μεταφορές και οι συγκοινωνίες, σταματάει η κατανάλωση, εξαφανίζεται ο τουρισμός.

Και ο Μεγάλος Φόβος συνεχίζεται

Οργιάζουν οι θεωρίες συνωμοσίας: πρόκειται  για μυστικό όπλο εξωγήινων που θέλουν να καταλάβουν τον πλανήτη, είναι πείραμα κρυφού βιολογικού υπερόπλου που ξέφυγε από το εργαστήριο και αυτονομήθηκε, είναι παγίδα συμμορίας που κατέχει και το αντίδοτο – αλλά θα απαιτήσει δισεκατομμύρια για να μας το δώσει…

Όλοι αυτοί, που ως τώρα ήταν αρνητές του εμβολιασμού και δεν μπόλιαζαν τα παιδιά τους, εκλιπαρούν να βρεθεί ένα εμβόλιο.

Οι συνήθεις ύποπτοι (Μασόνοι, Εβραίου, Αμερικάνοι, Κινέζοι, κλπ) δεν αναφέρονται πια καθόλου – διότι και αυτοί είναι ανάμεσα στα θύματα: φοβούνται, υποφέρουν και πεθαίνουν.

Και όσο τραβάει αυτή η ιστορία, χωρίς να φαίνεται λύση στον ορίζοντα, ο λοιμός θα γίνει και λιμός. Επιχειρήσεις κλείνουν, η ανεργία φουντώνει, ο κόσμος πεινάει…

Ζούμε όλοι έναν εφιάλτη. Ο Μεγάλος Φόβος μας παραλύει. Και δεν ξέρουμε αν και πότε θα ξυπνήσουμε.
Πηγή: Doncat , 15/3/2020

Παρασκευή 10 Απριλίου 2020

In Memoriam


«Ο Στράτης Θαλασσινός ανάμεσα στους αγάπανθους»


Δεν έχει ασφοδίλια, μενεξέδες, μήτε υάκινθους·
πώς να μιλήσεις με τους πεθαμένους.
Οι πεθαμένοι ξέρουν μονάχα τη γλώσσα των λουλουδιών·
γι’ αυτό σωπαίνουν
ταξιδεύουν και σωπαίνουν, υπομένουν και σωπαίνουν
παρά δήμον ονείρων, παρά δήμον ονείρων.
Αν αρχίσω να τραγουδώ θα φωνάξω
κι α φωνάξω —
Οι αγάπανθοι προστάζουν σιωπή
σηκώνοντας ένα χεράκι μαβιού μωρού της Αραβίας
ή ακόμη τα πατήματα μιας χήνας στον αέρα.
Είναι βαρύ και δύσκολο, δε μου φτάνουν οι ζωντανοί·
πρώτα γιατί δε μιλούν, κι ύστερα
γιατί πρέπει να ρωτήσω τους νεκρούς
για να μπορέσω να προχωρήσω παρακάτω.
Αλλιώς δε γίνεται, μόλις με πάρει ο ύπνος
οι σύντροφοι κόβουνε τους ασημένιους σπάγκους
και το φλασκί των ανέμων αδειάζει.
Το γεμίζω κι αδειάζει, το γεμίζω κι αδειάζει·
ξυπνώ
σαν το χρυσόψαρο κολυμπώντας
μέσα στα χάσματα της αστραπής,
κι ο αγέρας κι ο κατακλυσμός και τ’ ανθρώπινα σώματα,
κι οι αγάπανθοι καρφωμένοι σαν τις σαΐτες της μοίρας
στην αξεδίψαστη γης
συγκλονισμένοι από σπασμωδικά νοήματα,
θα ’λεγες είναι φορτωμένοι σ’ ένα παμπάλαιο κάρο
κατρακυλώντας σε χαλασμένους δρόμους, σε παλιά καλντερίμια,
οι αγάπανθοι τ’ ασφοδίλια των νέγρων:
Πώς να τη μάθω ετούτη τη θρησκεία;....
Γ. Σεφέρη,
Απόσπασμα

Τετάρτη 8 Απριλίου 2020

Μια προσευχή απαραίτητη για ψυχική υγεία!


«Η προσευχή των πατέρων της Όπτινα»
ΚΥΡΙΕ, βοήθησε με να αντιμετωπίσω με ψυχική γαλήνη όλα όσα θα μου φέρει ή σημερινή ήμερα. Βοήθησέ με να παραδοθώ ολοκληρωτικά στο άγιο θέλημα Σου.

Στην κάθε ώρα αυτής της ημέρας φώτιζε με και δυνάμωνε με για το κάθε τι.
Όποιες ειδήσεις κι αν λάβω στο διάστημα της σημερινής ημέρας, δίδαξε με να τις δεχθώ με ηρεμία και με την πεποίθησι ότι προέρχονται από το άγιο θέλημα Σου.
Καθοδήγησε τις σκέψεις και τα συναισθήματα μου σε όλα τα έργα μου και τα λόγια μου.
Σ’ όλες τις απρόοπτες περιστάσεις μη με αφήσεις να ξεχάσω, ότι τα πάντα προέρχονται από Σένα.
Δίδαξε με να συμπεριφέρομαι σε κάθε μέλος της οικογενείας μου με ευθύτητα και σύνεση, ώστε να μην συγχύσω και στενοχωρήσω κανένα.
ΚΥΡΙΕ, δος μου την δύναμη να υποφέρω τον κόπο και όλα τα γεγονότα της ημέρας αυτής καθ’ όλη την διάρκεια της.
Καθοδήγησε την θέλησή μου κα δίδαξε με να προσεύχομαι, να πιστεύω, να υπομένω, να συγχωρώ και να αγαπώ.
ΑΜΗΝ.

Η μαύρη κουκίδα!


Κάποτε, ένας καθηγητής ζωγράφισε μια μαύρη κουκίδα στο κέντρο μια λευκής σελίδας.

Στη συνέχεια την έδειξε στους μαθητές της τάξης του και τους ρώτησε: Παιδιά μου, τι βλέπετε;
–  Μια μαύρη κουκίδα, απάντησαν εν χορώ οι μαθητές.
Όλοι σας επικεντρωθήκατε στην μαύρη κουκίδα που είναι τόσο μικρή, απάντησε ο καθηγητής, και δεν προσέξατε ολόκληρη άσπρη κόλλα στο κέντρο της οποίας βρίσκεται η κουκίδα !
Το ίδιο συμβαίνει και στη ζωή μας. Αυτό καταλήγουμε να κάνουμε με τις ζωές μας. Αντι να απολαμβάνουμε τη ζωή, επικεντρωνόμαστε στα σκοτεινά σημεία της ζωής μας. Σε μικρά προβλήματα υγείας, σε πολυτέλειες που δεν έχουμε, σε διαφωνίες που έχουμε στις σχέσεις μας, κλπ.
Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι τα σκοτεινά σημεία είναι πολύ μικρά και λίγα. Και όμως τα επιτρέπουμε να επηρεάζουν και να μολύνουν τη σκέψη μας.
Η ζωή  είναι μια αλληλουχία στιγμών, συνέχισε στοχαστικά ο δάσκαλός τους.
Η πραγματική ευτυχία είναι να τις αντιμετωπίζετε όπως τις  αρμόζει, γιατί  αυτές συνθέτουν τη μεγάλη λευκή σελίδα και μην επικεντρώνετε την προσοχή σας στο μελανό σημείο.
Πηγή: Αντικλείδι.
έτσι   ξεκινούσε ο πατέρας μου το μάθημα της Λογικής στο 7ο Λύκειο της Αθήνας….

Για τη Βυζαντινή Αθήνα! Πάντα χρήσιμο!

6 Βήματα διαβαθμισμένης διδασκαλίας....

της Rebecca Alber
Ποιο είναι το αντίθετο ενός διαβαθμισμένου μαθήματος; Θα ήταν να ειπωθεί στους μαθητές κάτι σαν “Διαβάστε τη σελίδα εννιά του επιστημονικού άρθρου, γράψτε μια λεπτομερή έκθεση σε σχέση με το θέμα που πραγματεύεται και να την έχετε έτοιμη μέχρι την Τετάρτη”. ….
Ας ξεκινήσουμε συμφωνώντας ότι ένα διαβαθμισμένο μάθημα και διαφοροποιημένες οδηγίες είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Διαβάθμιση σημαίνει να σπάσει το μάθημα σε μεγάλα κομμάτια και στη συνέχεια να δοθεί ένα εργαλείο ή μια δομή παράλληλα με κάθε κομμάτι. Όταν, για παράδειγμα, εφαρμόζουμε τη διαβάθμιση στην ανάγνωση θα μπορούσαμε να δούμε το κείμενο και να συζητήσουμε για τις λέξεις κλειδιά ή να σπάσουμε το κείμενο σε κομμάτια, να το διαβάζουμε και να συζητάμε καθώς εξελίσσεται η ανάγνωση. Με τη διαφοροποίηση θα δίναμε πιθανώς σε κάποιο παιδί ένα τελείως διαφορετικό κείμενο να διαβάσει ή θα μικραίναμε την έκταση του κειμένου ή θα το μετατρέπαμε ενώ θα μπορούσαμε να τροποποιήσουμε και τις ακόλουθες ασκήσεις.
Με πιο απλά λόγια, διαβάθμιση είναι αυτό που γίνεται σε πρώτο στάδιο με τα παιδιά, κι έπειτα με τους μαθητές που δυσκολεύονται ίσως χρειαστεί διαφοροποίηση διαμορφώνοντας με άλλον τρόπο κάποια άσκηση ή προχωρώντας σε κάποιες διευκολύνσεις για τους συγκεκριμένους μαθητές, όπως η επιλογή ενός πιο προσιτού κειμένου ή μιας εναλλακτικής άσκησης. Το κοινό σημείο και των δυο μεθόδων είναι η ανάγκη να γνωρίζει ο εκπαιδευτικός τον ιδιαίτερο τρόπο εξέλιξης των μαθητευομένων, το λεγόμενο ZPD, σύμφωνα με την ερευνήτρια Eileen Raymond. Το τελευταίο ορίζει την απόσταση ανάμεσα σε ό,τι μπορεί να κάνει μόνο του ένα παιδί και στην επόμενη γνώση, την οποία μπορεί να βοηθηθεί να αποκτήσει με επαρκή βοήθεια.
Ακολουθούν, λοιπόν, ορισμένες στρατηγικές διαβαθμισμένης διδασκαλίας, οι οποίες είναι δυνατό να φανούν χρήσιμες:
  1. Δείξε και πες
Πόσοι από εμάς δεν υποστηρίζουμε ότι μαθαίνουμε καλύτερα βλέποντας κάτι παρά ακούγοντάς το; Η επίδειξη για τους μαθητές αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της διαβάθμισης.
– Δοκιμάστε τη δραστηριότητα “γυάλα ψαριού”, στην οποία μια μικρή ομάδα παιδιών στέκεται στο κέντρο και περικυκλώνεται από την τάξη. Η ομάδα του κέντρου, δηλαδή η γυάλα ψαριού, εκτελεί μια δράση την οποία πρέπει να αντιγράψει η μεγαλύτερη ομάδα της τάξης.
– Παρουσιάζετε πάντα στους μαθητές το αποτέλεσμα ή το παραγόμενο πριν το κάνουν. Εάν για παράδειγμα οργανώνουμε ένα θέμα βασισμένο σε μια έρευνα, είναι απαραίτητο να παρουσιαστεί ένα μοντέλο βήμα προς βήμα με διαγράμματα ή κατηγορίες.Ο εκπαιδευτικός είναι δυνατό να καθοδηγήσει τους μαθητές σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.
– Πείτε δυνατά τις σκέψεις σας, γεγονός που επιτρέπει να σχηματοποιείται η διαδικασία της σκέψης καθώς διαβάζεται ένα κείμενο, λύνεται ένα πρόβλημα ή σχεδιάζεται ένα πρόγραμμα.
2.Βασιστείτε σε προηγούμενες γνώσεις
Ζητήστε από τους μαθητές να μοιραστούν τις δικές τους εμπειρίες και ιδέες σχετικά με ένα θέμα ή αντικείμενο μελέτης και στη συνέχεια ζητήστε τους να το συνδέσουν με τις ζωές τους. Μερικές φορές, ίσως χρειαστεί να κάνετε κάποιες προτάσεις ώστε να τους οδηγήσετε σε συσχετισμούς.
3.Παραχωρήστε στα παιδιά χρόνο να μιλήσουν
Οι μαθητές χρειάζονται χρόνο για να κατανοήσουν και να εκφράσουν με ευκρίνεια τη νέα γνώση μέσα στην κοινότητα των άλλων μαθητευομένων με τους οποίους έζησαν την ίδια μαθησιακή εμπειρία. Οι δομημένες συζητήσεις, η ανταλλαγή σκέψεων ανά δυο ή σε ομάδες τριών και άλλου τύπου δομημένοι διάλογοι βάσει χρόνου λειτουργούν πολύ καλά στα παιδιά ανεξάρτητα από το επίπεδο ωριμότητάς τους
4.Λεξιλόγιο προ διδασκαλίας
Λεξιλόγιο προ διδασκαλίας δε σημαίνει να διαλέξουμε μια δωδεκάδα λέξεις από ένα κεφάλαιο και να αναθέσουμε στα παιδιά να ανατρέξουν στη σημασία τους και να τη σημειώσουν. Αντίθετα, μια τεχνική είναι να παρουσιάσουμε στα παιδιά τις λέξεις μέσα από φωτογραφίες, σε ένα πλαίσιο με αντικείμενα που γνωρίζουν και για οποία ενδιαφέρονται. Χρησιμοποιήστε αναλογίες, μεταφορές και καλέστε τους μαθητές να δημιουργήσουν ένα σύμβολο ή μια ζωγραφιά για κάθε λέξη. Επιπλέον, δώστε χρόνο για συζήτηση των λέξεων σε μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες. Μόλις γίνουν όλα αυτά μπορούν να εμφανιστούν τα λεξικά και μόνο για να συγκρίνουν αυτές τις λέξεις με άλλους όρους που έχουν ήδη ανακαλύψει μόνοι τους. Με αυτόν τον τρόπο είναι έτοιμοι να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις του κειμένου.
5.Χρήση οπτικής βοήθειας
Αραχνοδιαγράμματα, εικόνες, πίνακες, γραφικές παραστάσεις είναι δυνατό να χρησιμεύσουν ως εργαλεία διαβάθμισης. Τα αραχνοδιαγράμματα είναι αρκετά συγκεκριμένα και βοηθούν τα παιδιά να αναπαραστήσουν οπτικά τις ιδέες τους, να οργανώσουν πληροφορίες, να κατανοήσουν περιεχόμενα όπως ακολουθίες, αίτια και αποτελέσματα. Το αραχνοδιάγραμμα δε θα πρέπει να είναι το αποτέλεσμα αλλά περισσότερο ένα εργαλείο διαβάθμισης, το οποίο καθοδηγεί τα παιδιά και συμβάλλει στον τρόπο σκέψης τους ώστε να μπορούν να το εφαρμόσουν. Σκεφτείτε αυτά τα εργαλεία ως βοηθητικές ρόδες, είναι προσωρινά και μπορούν να αποσυρθούν.
6.Παύση, Ερώτηση, Παύση, Επανάληψη
Πρόκειται για έναν υπέροχο τρόπο να ελέγξουμε εάν τα παιδιά έχουν κατανοήσει την ώρα που διαβάζουν ένα κομμάτι από ένα δύσκολο κείμενο ή μαθαίνουν κάποιο καινούριο περιεχόμενο. Ξεκινάμε με μια καινούρια ιδέα προερχόμενη από συζήτηση ή από ένα κείμενο. Στη συνέχεια σταματάμε δίνοντας χρόνο για σκέψη, έπειτα κάνουμε μια στρατηγική ερώτηση και σταματάμε πάλι. Οι ερωτήσεις είναι σημαντικό να ακολουθούν μια στρατηγική, να είναι συγκεκριμένες και ανοιχτού τύπου. Κρατήστε ενεργούς τους μαθητές αναθέτοντας σε κάποιον να αναφέρει με λίγα λόγια το νόημα όσων ειπώθηκαν, ανακαλύφθηκαν, συζητήθηκαν. Εάν τα παιδιά κολλήσουν σε κάποια ερώτηση, δώστε τη δυνατότητα να συζητηθεί με τους διπλανούς τους.
Πηγή: Edutopia
και για την αντιγραφή:! – iPaideia.gr

«Από την εποχή που μίλησε ο Όμηρος ως τα σήμερα, μιλούμε, ανασαίνουμε και τραγουδούμε με την ίδια γλώσσα»! Γιώργος Σεφέρης.


΅Στο σημερινό μας λεξιλόγιο χρησιμοποιούμε πάνω από 5.000 Ομηρικές λέξεις όπως αλήθεια, αρετή, γελώ, θρηνώ, νεότης, πατρίς, πέλαγος, δίκαιος, σκέπτομαι, όπλο, όρκος, βουλή, πόλεμος κ.λπ.
Ποια Ελληνική λέξη είναι αρχαία και ποια νέα; Γιατί μια Ομηρική λέξη μας φαίνεται δύσκολη και ακαταλαβίστικη;
Οι Έλληνες σήμερα ασχέτως μορφώσεως μιλάμε ομηρικά, αλλά δεν το ξέρουμε επειδή αγνοούμε την έννοια των λέξεων που χρησιμοποιούμε. Ένας πολύ μεγάλος αριθμός ομηρικών λέξεων κρύβεται μέσα σε σύνθετα ή διάφορα παράγωγα π.χ. :

Την φωνή δεν την ονομάζουμε αυδή, λέμε όμως έμεινα άναυδος ή απηύδησα.
Η γη δεν λέγεται σήμερα άρουρα ή χθών, παρ’ όλα αυτά έχουμε και αρουραίους και υποχθόνιους θορύβους.
Το ιμάτιο δεν ονομάζεται λώπη υπάρχουν όμως αρκετοί λωποδύτες γύρω μας.
Δεν λέμε κυνώ το φιλώ, ούτε κύσα το εφίλησα. Λέμε όμως προσκυνώ το εικόνισμα, ενώ το φιλώ αγγλικά λέγεται kiss και γερμανικά küssen.
Το κρεβάτι δεν λέγεται λέχος, εμείς αποκαλούμε λεχώνα την γυναίκα που μόλις γέννησε και μένει στο κρεβάτι. Οι Ισπανοί το ονομάζουν lecho, letto οι Ιταλοί, lit οι Γάλλοι, Lager οι Γερμανοί.
Το συχνά δεν το λέμε θαμά, έχουμε όμως πολλούς θαμώνες στα καφενεία.
Το γεύμα ή το δείπνο δεν είναι πλέον δόρπον, αυτό όμως δεν μας εμποδίζει να γευθούμε κάποιο επιδόρπιον.
Στους ναούς υπάρχει πάντα ο νεωκόρος άν και το σκουπίζω, σαρώνω, φροντίζω δεν το λέμε κορέω. Αυτό το ομηρικό ρήμα κορέω γέννησε δεκάδες λέξεων στις δυτικές γλώσσες, μέσω των λατίνων, που το δανείσθηκαν και το πρόφεραν curo με την ίδια έννοια : «φροντίζω, επιμελούμαι» π.χ. cura = η θεραπεία, η φροντίδα για το σώμα.
Το πλοίο δεν ονομάζεται πλέον ναύς, έχουμε όμως και ναυπηγούς και ναυτιλία με ναυτικούς και ναυστάθμους με ναυτικό με ναυάρχους, ναύτες και ναυμαχίες και ναυαγούς με ναυαγοσώστες …και ναυτοδικείο και ναυτία.
Το ψωμί μόνο στις εκκλησίες το αποκαλούμε άρτο, όμως έχουμε αρτοποιεία, αρτοσκευάσματα
Μπορεί να μην ονομάζουμε ιχθείς τα ψάρια, λέμε όμως ιχθυοπώλης, ιχθυοπωλείο, ιχθυοκαλλιέργεια, κ.λπ.
Αλέξω στην εποχή του Ομήρου σημαίνει εμποδίζω, αποτρέπω.
Τώρα χρησιμοποιούμε τις λέξεις αλεξίπτωτο, αλεξίσφαιρο, αλεξικέραυνο, αλεξήλιο. Αλέξανδρος (αυτός που αποκρούει τους άνδρες) κ.τ.λ.
Με το επίρρημα τήλε στον Όμηρο εννοούσαν μακριά, εμείς χρησιμοποιούμε τις λέξεις τηλέφωνο, τηλεόραση, τηλεπικοινωνία, τηλεβόλο, τηλεπάθεια κ.τ.λ.
Λάας ή λας έλεγαν την πέτρα. Εμείς λέμε λατομείο, λαξεύω.
Πέδον στον Όμηρο σημαίνει έδαφος, τώρα λέμε στρατόπεδο, πεδινός.
Πόρο έλεγαν την διάβαση, το πέρασμα, σήμερα χρησιμοποιούμε την λέξη πορεία. Επίσης αποκαλούμε εύπορο κάποιον που έχει χρήματα, γιατί έχει εύκολες διαβάσεις, μπορεί δηλαδή να περάσει όπου θέλει, και άπορο αυτόν που δεν έχει πόρους, τον φτωχό.
Φρην είναι η λογική. Από αυτή την λέξη προέρχονται το φρενοκομείο, ο φρενοβλαβής, ο εξωφρενικός, ο άφρων κ.τ.λ.
Ύλη ονόμαζαν ένα τόπο με δένδρα, εμείς λέμε υλοτόμος.
Τον θυμό τον αποκαλούσαν χόλο. Από την λέξη αυτή πήρε το όνομα της η χολή, με την έννοια της πίκρας. Λέμε επίσης αυτός είναι χολωμένος.
Νόστος σημαίνει επιστροφή στην πατρίδα. Η λέξη παρέμεινε ως παλινόστηση, ή νοσταλγία.
Άλγος στον Όμηρο είναι ο σωματικός πόνος, από αυτό προέρχεται το αναλγητικό.
Το βάρος το αποκαλούσαν άχθος, σήμερα λέμε αχθοφόρος.
Ο ρύπος, δηλαδή η ακαθαρσία, εξακολουθεί και λέγεται έτσι – ρύπανση.
Από την λέξη αιδώς (ντροπή) προήλθε ο αναιδής.
Πέδη, σημαίνει δέσιμο και τώρα λέμε πέδιλο. Επίσης χρησιμοποιούμε τις λέξεις χειροπέδες, ορθοπεδικός (όχι ορθοπαιδικός!!!).
Από το φάος, το φως, προέρχεται η φράση φαεινές ιδέες.
Άγχω, σημαίνει σφίγγω τον λαιμό, σήμερα λέμε αγχόνη.
Επίσης άγχος είναι η αγωνία από κάποιο σφίξιμο, ή από πίεση.
Βρύχια στον Όμηρο είναι τα βαθιά νερά, εξ ου και τo υποβρύχιο.
Φερνή έλεγαν την προίκα. Από εκεί επικράτησε την καλά προικισμένη να την λέμε «πολύφερνη νύφη».
Το γεύμα στο οποίο ο κάθε παρευρισκόμενος έφερνε μαζί του το φαγητό του λεγόταν έρανος. Η λέξη παρέμεινε, με την διαφορά ότι σήμερα δεν συνεισφέρουμε φαγητό, αλλά χρήματα.
Υπάρχουν λέξεις, από τα χρόνια του Ομήρου, που ενώ η πρώτη τους μορφή μεταβλήθηκε – η χειρ έγινε χέρι, το ύδωρ νερό, η ναυς έγινε πλοίο, στην σύνθεση διατηρήθηκε η πρώτη μορφή της λέξεως:
Από την λέξη χειρ έχομε : χειρουργός, χειριστής, χειροτονία, χειραφέτηση, χειρονομία, χειροδικώ κ.τ.λ.
Από το ύδωρ έχομε τις λέξεις : ύδρευση υδραγωγείο, υδραυλικός, υδροφόρος, υδρογόνο, υδροκέφαλος, αφυδάτωση, ενυδρείο, κ.τ.λ.

Πετώντας ψηλά με σκέψεις του Bertrand Russel !

 


Η ευτυχία είναι 2 ειδών, με όλο που υπάρχουν και ενδιάμεσες διαβαθμίσεις. Τα 2 βασικά είδη που εννοώ θα μπορούσαν να καθοριστούν ως η γνήσια και η ψεύτικη ευτυχία, ή ως η πνευματική και κτηνώδης, ή ως η ευτυχία του πνεύματος και η ευτυχία της σάρκας….. Ίσως ο απλούστερος τρόπος να περιγράψει κανείς τη διαφορά ανάμεσα στα 2 βασικά είδη ευτυχίας είναι να πει ότι το ένα είναι προσιτό για κάθε άνθρωπο και το άλλο για κείνους που ξέρουν να διαβάζουν και να γράφουν. ….
Όσο περισσότερα είναι τα ενδιαφέροντα ενός ανθρώπου, τόσο περισσότερες δυνατότητες ευτυχίας έχει και τόσο λιγότερο βρίσκεται στο έλεος της μοίρας, αφού μπροστά του ανοίγεται πλήθος επιλογών. …..
Η συντροφικότητα κι η συνεργασία είναι ουσιώδεις παράγοντες για την ευτυχία του μέσου ανθρώπου.. Η πίστη σε κάτι είναι μία πηγή ευτυχίας για μεγάλο αριθμό ανθρώπων.. …..
Το μυστικό της ευτυχίας είναι αυτό: πλάτυνε όσο μπορείς περισσότερο τα ενδιαφέροντά σου και κάνε τις αντιδράσεις σου προς τα πράγματα και τα πρόσωπα που σ’ ενδιαφέρουν όσο γίνεται φιλικές παρά εχθρικές. …..
Εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις, η ευτυχία δεν είναι κάτι που πέφτει μέσα στο στόμα μας σαν ώριμο φρούτο, χάρη στην απλή συνδρομή ευνοϊκών περιστάσεων. Να γιατί τιτλοφόρησα το βιβλίο αυτό «Η κατάκτηση της ευτυχίας». Γιατί σε έναν κόσμο τόσο πλούσιο σε δυστυχίες, αποφευκτές και αναπόφευκτες, σε αρρώστιες και ψυχολογικές συγκρούσεις, σε αγώνες, σε μιζέριες και σε κακή θέληση, ο άνδρας ή η γυναίκα που θέλει να είναι ευτυχισμένος, οφείλει να βρει τρόπους για να παλέψει ενάντια στις πολλαπλές αιτίες της δυστυχίας, στις οποίες κάθε άτομο είναι εκτεθειμένο. Σε μερικές σπάνιες περιπτώσεις δεν απαιτείται μεγάλη προσπάθεια. Ένας άνθρωπος προικισμένος με καλόβολο χαρακτήρα, που κληρονομεί μια μεγάλη περιουσία και έχει καλή υγεία και απλά γούστα, μπορεί να περάσει άνετα από την ζωή αναρωτώμενος γιατί οι άλλοι κάνουν τόσες ιστορίες. Αν μια όμορφη γυναίκα με ανεκτικό χαρακτήρα τύχει να παντρευτεί έναν πλούσιο σύζυγο που δε ζητά από αυτή τίποτε το εξαιρετικό, και αν, ύστερα από τον γάμο τους, η κυρία δεν φοβάται μήπως παχύνει, θα μπορέσει να χαρεί μια άνετη ζωή, με την προϋπόθεση πως θα σταθεί τυχερή με τα παιδιά της. Αλλά αυτές οι περιπτώσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι πλούσιοι, οι περισσότεροι δεν γεννιούνται με καλόβολο χαρακτήρα. Πολλοί έχουν βίαια πάθη που τους κάνουν να βλέπουν σαν αληθινό μαρτύριο μια ζωή ήσυχη και τακτική. Η υγεία είναι μια ευλογία που κανείς άνθρωπος δεν είναι βέβαιος ότι θα διατηρηθεί. Και ο γάμος δεν είναι μια πηγή αυτόματης ευτυχίας. Για όλους αυτούς τους λόγους η ευτυχία για τους ανθρώπους είναι μια κατάκτηση μάλλον παρά ένα δώρο των Θεών, και σ αυτή την κατάκτηση η προσπάθεια, εσωτερική και εξωτερική, παίζει μεγάλο ρόλο. …..
Η ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ Bertrand Russell ΕΚΔΟΣΕΙΣ : ΑΡΣΕΝΙΔΗΣ

Δευτέρα 6 Απριλίου 2020

Λίγη αισιοδοξία, παρακαλώ!

Λίγη αισιοδοξία, παρακαλώ!

Στην εποχή της καραντίνας! Κάποιες προτάσεις για δημιουργική απασχόληση...


Ζούμε τη  βεβαιότητα ότι όλα  είναι αβέβαια!:αυτό πλέον  έχουμε καταλάβει τόσο οι μαθητές μας -με την ασύγχρονη επικοινωνία-που έχουμε ξεκινήσει- όσο και εμείς οι εκπαιδευτικοί!
Ας απασχοληθούμε λοιπόν  λίγο δημιουργικά για να δούμε τη διασκέδαση αλλά και τη γνώση αλλιώς!
Να μερικές πρώτες προτάσεις:
1.Η σελίδα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου ,με αξιόλογο εκπαιδευτικό υλικό στην ενότητα Εκπαίδευση(Αγγίζουμε την ιστορία, ψηφιακά παιχνίδια,εκπαιδευτικό υλικό)  Καλύπτει ενότητα ιστορίας 1821 (Στ΄ Δημοτικού και Γ΄Γυμνασίου):http://www.nhmuseum.gr/el/ekpaideysi/ekpaideytiko-yliko/   http://www.nhmuseum.gr/el/ekpaideysi/aggizoume-tin-istoria/    http://www.nhmuseum.gr/multimedia/foresies/index.html
2. Η σελίδα https://www.elculture.gr δίνει τη δυνατότητα για παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων https://www.elculture.gr/kids/ κι όχι μόνο!
3.Στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού : Δωρεάν ταινίες & ντοκιμαντέρ http://web.ime.gr/
4. Στο Κυκλαδικό Μουσείο : https://cycladic.gr/page/imnos-stin-igiia
5.Στη σελίδα της Google : https://artsandculture.google.com/  βρίσκουμε εικονικές περιηγήσεις σε μουσεία , βιβλία, χώρους τέχνης και…μαγείας!
6. Στη σελίδα του Διαζώματος: http://www.diazoma.gr/generationd/#/ Ενότητα Σχολεία:  «Υιοθεσία αρχαίων θεάτρων. Μαθητές ξεναγούν μαθητές στα αρχαία θέατρα».
7.Στη σελίδα της Τεχνόπολης (Συνεργασία Δήμου ΑΘήνας & Α/θμιας & Β/θμιας Εκπαίδευσης) https://kids4thecity.gr/to-programma/ : ενδιαφέρουσες & πρωτότυπες εκπαιδευτικές δραστηριότητες!

Μια περιπλάνηση στους Βυζαντινούς χρόνους!